Overzicht | Begroting 2026

In 2026 richten we ons op doorontwikkeling naar een toekomstbestendige privacy- en informatiebeveiligingsorganisatie

Thema Dienstverlening en Organisatie

Doelstellingen

De gemeentelijke organisatie is professioneel en eigentijds

Wij brengen de actuele positie van de ambtelijke organisatie in beeld

Vennootschapsbelasting

Onvoorzien

Wat mag het kosten

Toelichting op de financiën

Programma 1 | Veiligheid

Programma 1 | Veiligheid

Kaderstellende documenten

Reguliere werkzaamheden

Thema Crisisbeheersing en brandweer

Doelstellingen

We vergroten de maatschappelijke weerbaarheid in de samenleving

We sluiten aan op de landelijke ontwikkelingen in de weerbaarheidsopgave waar we als samenleving, dus ook als gemeente voor staan

Thema Openbare orde en veiligheid

Doelstellingen

Wij hebben zicht op ondermijnende criminaliteit en verminderen die

We actualiseren het Damoclesbeleid

We geven uitvoering aan het ARIADNE-project

Wat mag het kosten

Toelichting op de financiën

Programma 2 | Verkeer en vervoer

Programma 2 | Verkeer en vervoer

Kaderstellende documenten

Reguliere werkzaamheden

Thema Verkeer, vervoer en wegen

Doelstellingen

De 16 dorpen in onze gemeente zijn goed en veilig toegankelijk

We breiden het netwerk van elektrische laadpunten voor auto’s uit

We werken aan een nieuw mobiliteitsplan

Wat mag het kosten

Toelichting op de financiën

Programma 3 | Economie

Programma 3 | Economie

Kaderstellende documenten

Reguliere werkzaamheden

Thema Ondernemen en werkgelegenheid

Doelstellingen

Opsterland kent een goed economisch en ondernemersklimaat

We actualiseren ons economisch beleid

Thema Grondexploitatie - bedrijventerreinen

Thema Grondexploitatie - bedrijventerreinen

Doelstellingen

We hebben inzicht in de groei- en ontwikkelmogelijkheden van de bedrijventerreinen

De gemeenteraad stelt een visie op bedrijventerreinen vast

Wat mag het kosten

Toelichting op de financiën

Programma 4 | Onderwijs

Programma 4 | Onderwijs

Kaderstellende documenten

Reguliere werkzaamheden

Thema Onderwijs

Doelstellingen

Kinderen hebben gelijke kansen om hun talenten te ontwikkelen

We monitoren het effect van de PeuterPlus-voorziening

Jongeren halen een startkwalificatie in het onderwijs of zijn aan het werk

We werken vanuit het regionaal actieplan Regio Zuidoost-Friesland Onderwijs & Gemeenten.

Er zijn voldoende geschikte onderwijsgebouwen en –voorzieningen

We voeren het integraal huisvestingsplan (IHP) uit

Wat mag het kosten

Toelichting op de financiën

Programma 5 | Sport, cultuur en recreatie

Programma 5 | Sport, cultuur en recreatie

Kaderstellende documenten

Reguliere werkzaamheden

Thema Cultuur

Doelstellingen

Het cultureel klimaat draagt bij aan de leefbaarheid van Opsterland

De gemeenteraad stelt een nieuw cultuurbeleid vast

De gemeenteraad stelt een nieuw Fries taalbeleid vast

We geven invulling aan de wet zorgplicht bibliotheken

Thema Recreatie en Toerisme

Inleiding

Doelstellingen

De kwaliteit van toeristische voorzieningen is (verder) ontwikkeld en verbeterd

De faciliteiten voor toeristen en recreanten worden meetbaar verbeterd

Thema Openbaar groen

Inleiding

Doelstellingen

We investeren in de Mienskip en in vertrouwen in de gemeentelijke overheid

We stellen een plan op voor het beheren van invasieve soorten

Thema Sport

Doelstellingen

Wij hebben goede sportaccommodaties. Sporten is bereikbaar voor iedereen

We monitoren het sportgedrag van onze inwoners

Wij organiseren valpreventieve beweeginterventies

Wij stimuleren de begeleiding in de kinderopvang en het peuteronderwijs om kinderen zoveel mogelijk te laten bewegen

Wat mag het kosten

Toelichting op de financiën

Programma 6 | Sociaal domein

Programma 6 | Sociaal domein

Kaderstellende documenten

Reguliere werkzaamheden

Thema Uitvoering sociale wetgeving

Doelstellingen

Minder inwoners leven van een bijstandsuitkering

Caparis ontwikkelt zich verder naar een toekomstbestendig sociaal ontwikkelbedrijf

We bereiden voor op de implementatie van de wet ‘Van school naar duurzaam werk’

We bereiden voor op de implementatie van de wet 'Participatiewet in balans'

Thema Maatschappelijke ondersteuning

Doelstellingen

Met preventie voorkomen en beperken we problemen en versterken we de zelfredzaamheid

We stellen een plan van aanpak op voor GALA en voeren dat uit

We voeren het actieplan preventie uit

Thema Jeugdhulp

Doelstellingen

Jeugdigen ontwikkelen zich zo goed mogelijk

We geven invulling aan de Opgroeien in een Kansrijke Omgeving (OKO)-aanpak voor jeugdigen van 10 tot 18 jaar

We ontwikkelen de preventieve aanpak (Kansrijke start) door, voor kinderen tussen de -10 maanden en 2,5 jaar

We versterken de mentale gezondheid van onze jongeren

Voor de meest kwetsbare jeugdigen en hun gezinnen is passende jeugdhulp beschikbaar

We voeren de acties uit van de Hervormingsagenda Jeugd 2023-2028

We voeren de acties uit van het actieprogramma Fryske Regiovisie Jeugdhulp 2022-2026

We voeren de acties uit van het Toekomstscenario Fryslân

Wij evalueren de aanpak gericht op het normaliseren van problematiek

Wat mag het kosten

Toelichting op de financiën

Programma 7 | Volksgezondheid en milieu

Programma 7 | Volksgezondheid en milieu

Kaderstellende documenten

Reguliere werkzaamheden

Thema Milieu

Inleiding

Doelstellingen

Er is een gezonde balans tussen natuurlijke duisternis en een veilige leefomgeving

In 2030 is 100% van de huidige installatie voorzien van LED-verlichting

Thema Duurzaamheid

Doelstellingen

De gemeente geeft het goede voorbeeld op het gebied van duurzaamheid

In 2026 is de helft van ons gemotoriseerde gereedschap elektrisch

Wij nemen concrete maatregelen om onze gemeentelijke gebouwen te verduurzamen

Wij organiseren en faciliteren campagnes op het gebied van duurzaamheid en energietransitie

Wij voeren het communicatieplan en de reductiemaatregelen van de CO2-prestatieladder uit

Wij halen in 2035 een energiebesparing van een equivalent van 150.000 MWh

We geven invulling aan het Soortenmanagementplan

We geven uitvoering aan de specifieke uitkering lokale aanpak isolatie

We maken met drie dorpen/energiecoöperaties plannen om aardgas te besparen

Wij bouwen het OWO-Energiebureau verder uit

Wij realiseren in 2035 een equivalent van 450.000 MWh duurzaam opgewekte energie

We gaan onderzoek doen ten behoeve van het ontlasten van het energienetwerk en starten waar mogelijk met de uitvoering van oplossingsrichtingen

We stemmen af met en faciliteren Liander bij het versterken van het elektriciteitsnetwerk

Wij actualiseren de Transitievisie Warmte en werken dit uit in een Warmteprogramma

Wij faciliteren en stimuleren initiatieven die bijdragen aan de doelstellingen

Wat mag het kosten

Toelichting op de financiën

Programma 8 | Bouwen, wonen en gronden

Programma 8 | Bouwen, wonen en gronden

Kaderstellende documenten

Reguliere werkzaamheden

Thema Ruimtelijke ordening

Doelstellingen

De gronden in Opsterland hebben een functie die is afgestemd op de functie van de andere (aangrenzende) gronden

Opstellen ruimtelijk kwaliteitsbeleid

Opstellen Ruimtelijk Ontwikkelings Perspectief (ROP)

Thema Landschap, Natuur, Biodiversiteit, Landbouw en Erfgoed

Doelstellingen

Het behoud van waardevolle historische objecten is geborgd in beleid

We hebben instrumenten voor het behoud van waardevolle historische objecten en erfgoed

We behouden landschappelijk en cultuurhistorisch kenmerkende elementen

We onderzoeken de mogelijkheid om een beschermde status te geven aan beeldbepalende delen van het landschap

Thema Grondexploitatie - niet bedrijventerreinen en vastgoed

Doelstellingen

Wij hebben een toekomstgericht woonklimaat

We zetten verdere stappen in de sleutelprojecten woningbouw

Wat mag het kosten

Toelichting op de financiën

Paragrafen

Lokale heffingen

Lokale heffingen

Onroerendezaakbelastingen (OZB)

Riolering

Afval

Omgevingsvergunningen

Lokale lastendruk

Weerstandsvermogen en risicobeheersing

Inleiding

Risicobeheersing

Weerstandsvermogen

Kengetallen

Toelichting kengetallen

Frauderisico's en continuïteit

Onderhoud kapitaalgoederen

Onderhoud kapitaalgoederen

Verharding en openbare verlichting

Riolering

Vaarwegen en kunstwerken (water)

Groen

Gebouwen

Financiering

Financiering

Bedrijfsvoering

Bedrijfsvoering

Kaderstellende documenten

Accountantscontrole en rechtmatigheid

Informatiebeveiliging

Openbaarheidsparagraaf

Inleiding

Waar staan we?

Wat gaan we in 2026 doen?

Verbonden partijen

Verbonden partijen

Overzicht verbonden partijen

Grondbeleid

Grondbeleid

Ontwikkelingen grondbedrijf

Investeringen

Inleiding

Burgemeester Harmsma school

Integraal Huisvestingsplan onderwijs (IHP)

Tractie

Kunstwerken

Riolering

OWO samenwerking

Inleiding

Algemene ontwikkelingen

Onze prioriteiten voor 2026

Financiële begroting

Overzicht van baten en lasten

Gronden waarop de ramingen zijn gebaseerd

Totaaloverzicht per programma

Totaaloverzicht baten en lasten

Programma 0 - Bestuur en ondersteuning

Programma 1 - Veiligheid

Programma 2 - Verkeer en vervoer

Programma 3 - Economie

Programma 4 - Onderwijs

Programma 5 - Sport, cultuur en recreatie

Programma 6 - Sociaal domein

Programma 7 - Volksgezondheid

Programma 8 - Bouwen, wonen en gronden

Incidentele baten en lasten

Uiteenzetting financiële positie

Balans

EMU-Saldo

Reserves

Structurele reserve onttrekkingen en stortingen

Voorzieningen

Bijlage: Overzicht geraamde baten en lasten per taakveld

Overzicht geraamde baten en lasten per taakveld

Bijlage: Overzicht verplichte beleidsindicatoren

Overzicht verplichte BBV beleidsindicatoren

Beleidsindicatoren programma 0: Bestuur en ondersteuning

Beleidsindicatoren programma 1: Veiligheid

Beleidsindicatoren programma 3: Economie

Beleidsindicatoren programma 4: Onderwijs

Beleidsindicatoren programma 5: Sport, cultuur en recreatie

Beleidsindicatoren programma 6: Sociaal domein

Beleidsindicatoren programma 7: Volksgezondheid en milieu

Beleidsindicatoren programma 8: Bouwen, wonen en Gronden (VHROSV)

Bijlage: Overzicht vaste subsidieontvangers

Vaste subsidieontvangers