Programma 4 | Onderwijs

Programma 4 | Onderwijs

Terug naar navigatie - Programma 4 | Onderwijs - Programma 4 | Onderwijs

Elk kind ontwikkelt zich optimaal.

Aansluiting op de arbeidsmarkt

Onderwijs biedt kansen aan alle jeugdigen. Daarbij is een goede aansluiting van onderwijs op de arbeidsmarkt van belang. Vanaf medio 2026 geldt de wet ‘Van school naar duurzaam werk’. Samen met het onderwijs, StartWijzer en Werk en Inkomen helpen we jongeren tot 27 jaar met een afstand tot de arbeidsmarkt op weg naar economische zelfstandigheid.

Onderwijshuisvesting

Als gemeente hebben we een belangrijke rol in de huisvesting van scholen voor basis-, speciaal en voortgezet onderwijs. Samen met de schoolbesturen zijn we verantwoordelijk voor schoolgebouwen waarin het prettig is om te leren en te werken. We hebben een dekkend aanbod toegankelijke onderwijsgebouwen.

Leerlingenvervoer

Wanneer een kind geen onderwijs op korte afstand van huis kan volgen, dan kan de gemeente het vervoer van het kind naar de dichtstbijzijnde geschikte school vergoeden. Hierin onderzoeken we eerst de mogelijkheden van de leerling en de ouders zelf voor zelfstandig reizen met fiets, openbaar vervoer of eigen vervoer.

Bewegingsonderwijs

Elk kind kan gebruik maken van bewegingsonderwijs. De buurtsportcoaches verzorgen het bewegingsonderwijs voor alle basisscholen in Opsterland. Daarnaast zorgen ze voor de benodigde spelmaterialen.

Leerplicht

Elk kind heeft recht op onderwijs. Door de leerplichtambtenaar preventief in te zetten, zorgen we ervoor dat kinderen niet thuis komen te zitten en geen ontwikkelingsachterstand oplopen. We werken hierin nauw samen met de gemeenten binnen de regio de Friese Wouden en het Doorstroompunt startWijzer. Met elkaar signaleren we vroegtijdig welke kinderen dreigen uit te vallen.

Naast de preventieve rol en toezichthoudende taak, heeft de leerplichtambtenaar ook een handhavende taak. Als BOA is de leerplichtambtenaar bevoegd om o.a. te onderzoeken of er strafbare feiten gepleegd zijn en kan eventueel een proces verbaal opgemaakt worden. In de regio de Friese Wouden wordt gewerkt met regionale BOA's, zodat in elke gemeente dit goed is geregeld, de kwaliteit wordt geborgd en de kosten worden gedeeld.

Lokaal Educatieve Agenda (LEA)

In de LEA maken we afspraken en werken we samen met kinderopvangorganisaties, schoolbesturen, bibliotheek en jeugdgezondheidszorg over o.a. het onderwijsachterstandenbeleid, bevorderen gezonde leefstijl en samenwerking onderwijs en zorg. Het doel is dat al onze jeugdigen zich optimaal kunnen ontwikkelen in een kansrijke omgeving.  We bepalen gezamenlijk waar we met elkaar de meeste impact kunnen hebben, maken hierbij heldere keuzes en brengen focus aan. We werken samen vanuit een breed gedragen visie en ambitie.

Thema Onderwijs

Wat willen we bereiken?

Terug naar navigatie - Thema Onderwijs - Doelstellingen

Kinderen hebben gelijke kansen om hun talenten te ontwikkelen

Terug naar navigatie - Thema Onderwijs - Doelstellingen - Kinderen hebben gelijke kansen om hun talenten te ontwikkelen

Omschrijving (toelichting)

Kinderen hebben recht op gelijke kansen om zich met hun eigen individuele mogelijkheden te ontwikkelen. De omstandigheden waarin een kind opgroeit mogen daarbij niet bepalend zijn. Elk kind heeft waardevolle talenten: 'weten waar je goed in bent' is heel belangrijk. Door te werken aan talentontwikkeling neemt de weerbaarheid en veerkracht van kinderen toe. Ze ervaren meer zelfvertrouwen, voelen zich veilig in de klas en halen betere schoolresultaten.

Zo gaan we dat doen

Jongeren halen een startkwalificatie in het onderwijs of zijn aan het werk

Terug naar navigatie - Thema Onderwijs - Doelstellingen - Jongeren halen een startkwalificatie in het onderwijs of zijn aan het werk

Omschrijving (toelichting)

We zetten er op in dat jongeren een baan vinden of een startkwalificatie in het onderwijs halen. Een startkwalificatie is (minimaal) een diploma havo, vwo of mbo (niveau 2 of hoger). Jongeren met een startkwalificatie hebben een betere positie op de arbeidsmarkt.

Zo gaan we dat doen

Wat mag het kosten

Terug naar navigatie - Programma 4 | Onderwijs - Wat mag het kosten

Mutaties in de reserves worden verwerkt in programma 0 maar niet alle reserves hebben betrekking op programma 0. Om een juiste financiële analyse per programma te kunnen maken zijn in onderstaande tabel de mutaties van de reserves voor programma 4 meegenomen.

Exploitatie
x € 1.000 Realisatie 2024 Begr. 2025 (incl wijz) Begr. 2026 MJB 2027 MJB 2028 MJB 2029
Lasten 3.651 3.790 3.681 3.773 4.259 4.273
Baten 620 812 592 592 592 592
Saldo voor bestemming -3.031 -2.978 -3.089 -3.181 -3.667 -3.681
Mutaties reserves
Lasten - - - - - -
Baten - - - - - -
Saldo na bestemming -3.031 -2.978 -3.089 -3.181 -3.667 -3.681
Specificatie per taakveld
x € 1.000 Realisatie 2024 Begr. 2025 (incl wijz) Begr. 2026 Mut B25<>B26
Lasten
4.1 Openbaar basisonderwijs 202 209 209 -
4.2 Onderwijshuisvesting 1.736 1.711 1.911 200
4.3 Onderwijsbeleid en leerlingzaken 1.713 1.871 1.561 -309
Totaal lasten 3.651 3.790 3.681 -109
Baten
4.1 Openbaar basisonderwijs - - - -
4.2 Onderwijshuisvesting 60 113 113 -
4.3 Onderwijsbeleid en leerlingzaken 560 700 479 -220
Totaal baten 620 812 592 -220
Saldo voor bestemming -3.031 -2.978 -3.089 -111
Mutaties reserves
Stortingen reserves - - - -
Onttrekkingen reserves 0 0 0 0
Totaal mutaties reserves 0 0 0 0
Saldo na bestemming -3.031 -2.978 -3.089 -111

Toelichting op de financiën

Terug naar navigatie - Programma 4 | Onderwijs - Toelichting op de financiën

Het saldo van dit programma is in 2026 € 111.000 nadeliger dan in 2025.

Lasten:

Taakveld 4.2 Onderwijshuisvesting: de lasten zijn in 2026 € 200.000 gestegen.

  • Vanaf 2026 starten de afschrijvingslasten van de school in Tijnje (€ 118.000) en De verbinding in Ureterp (€ 77.000).

Taakveld 4.3 Onderwijsbeleid en leerlingzaken: de lasten zijn in 2026 € 309.000 gedaald.

In 2025 waren eenmalige kosten begroot voor:

  • De volumegroei van het leerlingenvervoer (€150.000, VJR2025).
  • De specifieke uitkering Nationaal Programma Onderwijs (€220.000, VJR2025). De baten geven een tegengesteld effect.

In 2026 zijn de toegerekende directe personeelslasten € 61.000 hoger.

Baten:

Taakveld 4.3 Onderwijsbeleid en leerlingzaken: de baten zijn in 2026 € 220.000 gedaald.

  • In 2025 was de specifieke uitkering van het Nationaal Programma Onderwijs beschikbaar gesteld (€ 220.000, VJR2025).

Reserves:

In 2026 zijn geen reserve mutaties geraamd.