Bijlage: Overzicht verplichte beleidsindicatoren | Begroting 2026

Overzicht verplichte BBV beleidsindicatoren

Het is voor gemeenten verplicht om een vaste lijst van beleidsindicatoren op te nemen in de begroting en jaarstukken. Als bijlage voor deze begroting zijn diverse overzichten per programma opgenomen waarin de prestaties van de gemeente Opsterland worden vergeleken met het landelijk gemiddelde.

Op de website waarstaatjegemeente.nl vindt u meer uitleg over deze indicatoren en kan naar behoefte met elke gemeente in Nederland een vergelijking gemaakt worden. Voor programma 0 - Bestuur en Dienstverlening - zijn een vijftal beleidsindicatoren opgenomen die op basis van eigen informatie zijn berekend.

Beleidsindicatoren programma 0: Bestuur en ondersteuning

Excel-tabel


Beleidsindicatoren	Eenheid	2022	2023	2024	B2025	B2026
Formatie	Fte per 1.000 inwoners	8,1	8,5	8,6	8,6	9,3
Bezetting	Fte per 1.000 inwoners	6,9	7,8	8,6	7,8	9,0
Apparaatskosten	Kosten per inwoner	€ 833	€ 983	€ 1.004	€ 1.012	€ 1.076
Externe inhuur	Kosten als % van totale loonsom + totale kosten inhuur externen	19,6%	18,6%	13,8%	xx	xx
Overhead	% van totale lasten	14,2%	15,0%	15,1%	15,5%	15,6%

Bron: eigen gegevens
De berekening van deze indicatoren is gebaseerd op het document van de VNG ´Definities beleidsindicatoren ‘bestuur en organisatie´.

Omschrijving (toelichting)

De formatie neemt in 2026 met 19 fte toe naar 277 fte. Deze toename is de formatie die in de perspectiefbrief 2025 is toegekend voor de uitvoering van de gemeentelijke taken voor 2026 e.v. In de perspectiefbrief 2025 is deze formatie-uitbreiding verder toegelicht.

Waar formatie staat voor de maximale omvang van de organisatie staat de bezetting voor de feitelijke omvang van de organisatie. Voor de begroting 2026 is het gepresenteerde cijfer een prognose. Die is gebaseerd op de bezetting op 1 januari 2025 opgehoogd met de toename van de formatie. Dit is gedaan met de aanname dat het wel de bedoeling is dat formatie ook wordt ingevuld. Naar verwachting zal de bezetting wel lager uit gaan vallen omdat het aantal moeilijk in te vullen vacatures blijft stijgen.

De apparaatskosten stijgen door indexatie van de loonkosten.

De externe inhuur wordt bepaald op basis van de werkelijke inhuur kosten. De externe inhuurkosten worden niet afzonderlijk begroot en daarom is deze indicator nog niet bekend voor 2025 en 2026.

Beleidsindicatoren programma 1: Veiligheid

Excel-tabel


			Opsterland			Nederland
			2022	2023	2024	2022	2023	2024
Winkeldiefstallen	Misdrijven - Winkeldiefstallen	per 1.000 inwoners	0,7	0,3	0,7	2,3	2,5	2,2
Diefstallen uit woning	Misdrijven - Diefstallen uit woning	per 1.000 inwoners	0,8	0,7	0,8	1,4	1,3	1,2
Geweldsmisdrijven	Misdrijven - Geweldsmisdrijven	per 1.000 inwoners	1,8	1,5	1,5	4,6	4,3	4,3
Vernielingen en beschadigingen (in de openbare ruimte)	Misdrijven - Vernielingen en misdrijven tegen openbare orde en gezag	per 1.000 inwoners	3,5	2,8	2,8	6,0	5,8	5,7
Verwijzingen Halt	Verwijzingen Halt	per 1.000 jongeren	4,1	2,3	2	8,1	8,7	9

* voor deze periode zijn (nog) geen cijfers bekend (gemaakt).
Bron: www.waarstaatjegemeente.nl - Bron geraadpleegd op 23 juli 2025

Beleidsindicatoren programma 3: Economie

Excel-tabel


		Opsterland	Opsterland	Opsterland	Opsterland	Nederland	Nederland	Nederland	Nederland
Beleidsindicatoren	Eenheid	2021	2022	2023	2024	2021	2022	2023	2024
Functiemenging		47,9%	47,5%	48,5%	*	53,3%	53,8%	54,2%	*
Vestigingen (van bedrijven)		167,2	175,2	181,2	*	165,1	174,1	181,8	*
Bron: www.waarstaatjegemeente.nl - Bron geraadpleegd op 23 juli 2025

Beleidsindicatoren programma 4: Onderwijs

Excel-tabel


		Opsterland	Opsterland	Opsterland	Opsterland	Nederland	Nederland	Nederland	Nederland
Beleidsindicatoren	Eenheid	2021	2022	2023	2024	2021	2022	2023	2024
Absoluut verzuim	Aantal per 1.000 leerlingen	0,0	*	1,5	*	3,0	*	6,3	*
Relatief verzuim	Aantal per 1.000 leerlingen	15,0	27,0	18,6	*	20,0	24,0	27,2	*
Voortijdige schoolverlaters zonder startkwalificatie (vsv-ers)	% deelnemers aan het VO en MBO-onderwijs	1,2%	1,7%	2,2%	2,2%	1,9%	2,4%	2,4%	2,3%

* voor deze periode zijn (nog) geen cijfers bekend (gemaakt).
Bron: www.waarstaatjegemeente.nl - Bron geraadpleegd op 23 juli 2025

Beleidsindicatoren programma 5: Sport, cultuur en recreatie

Excel-tabel


		Opsterland				Nederland
Beleidsindicatoren	Eenheid	2016	2020	2022	2024	2016	2020	2022	2024
Niet-sporters	% Niet sporters	50,9%	53,3%	52,5%	50,6%	48,7%	49,3%	46,4%	42,5%
Het percentage niet-wekelijkse sporters t.o.v. de bevolking van 19 jaar en ouder.
Bevolking van 19 jaar en ouder dat niet minstens één keer per week aan sport doet.
* voor deze periode zijn (nog) geen cijfers bekend (gemaakt).
Bron: www.waarstaatjegemeente.nl - Bron geraadpleegd op 23 juli 2025 Deze tabel wordt elke twee jaar geactualiseerd.

Beleidsindicatoren programma 6: Sociaal domein

Excel-tabel


		Opsterland	Opsterland	Opsterland	Opsterland	Nederland	Nederland	Nederland	Nederland
Beleidsindicatoren	Eenheid	2021	2022	2023	2024	2021	2022	2023	2024
Banen	Aantal per 1.000 inwoners in de leeftijd 15-64 jaar	653	654	680	*	805	825	837	*
Jongeren met een delict voor de rechter	% 12 tot en met 21 jarigen	1,0%	1,0%	1,0%	*	1,0%	1,0%	1,0%	*
Achterstand onder jeugd - Kinderen in uitkeringsgezin	% Kinderen in uitkeringsgezin	4,0%	4,0%	4,0%	*	6,0%	6,0%	6,0%	*
Achterstand onder jeugd - Werkloze jongeren	% Werkloze jongeren	2%	2%	2%	*	2%	1%	2,0%	*
Netto arbeidsparticipatie - naar opleidingsniveau	% Van de werkzame beroepsbevolking ten opzichte van de beroepsbevolking	71%	73%	73%	73,0%	70%	72%	73,1%	73,2%
Personen met een bijstandsuitkering	Aantal per 10.000 inwoners	292	258	242,8	229,5	431	367	344,8	343,6
Lopende re-integratievoorzieningen	Aantal per 10.000 inwoners van 15-64 jaar	183,4	206,8	206,1	191,1	197,7	197,7	191,5	203,1
Jongeren met jeugdhulp (aandeel jongeren tot 18 jaar)	% Van alle jongeren tot 18 jaar	9,6%	11,1%	11,9%	11,4%	10,5%	13,2%	13,5%	13,7%
Jongeren met jeugdbescherming (aandeel jongeren tot 18 jaar)	% Van alle jongeren tot 18 jaar	1,7%	1,4%	1,5%	1,2%	1,2%	1,2%	110,0%	1,0%
Jongeren met jeugdreclassering (aandeel jongeren van 12 tot 23 jaar)	% Van alle jongeren van 12 tot 23 jaar	0,3%	0,3%	*	*	0,3%	0,3%	*	*
Cliënten met een maatwerkvoorziening Wmo	Aantal per 10.000 inwoners	610	610	600	650	649	700	700	720

* voor deze periode zijn (nog) geen cijfers bekend (gemaakt).
Bron: www.waarstaatjegemeente.nl - Bron geraadpleegd op 23 juli 2025

Beleidsindicatoren programma 7: Volksgezondheid en milieu

Excel-tabel


				Opsterland	Opsterland	Opsterland	Opsterland	Nederland	Nederland	Nederland	Nederland
Beleidsindicatoren	0	0	Eenheid	2021	2022	2023	2024	2021	2022	2023	2024
Omvang huishoudelijk restafval			Aantal kg per inwoner	153	150	148	*	169	148	150	*
Percentage bekende hernieuwbare elektriciteit			%	27,2%	44,3%	*	*	33,2%	32,5%	*	*
Bij een verdieping van de cijfers blijkt dat met name gemeenten met veel windmolens en / of biomassacentrales hoog scoren.
Dit verklaart de relatief lage realisatie van Opsterland
* voor deze periode zijn (nog) geen cijfers bekend (gemaakt).
Bron: www.waarstaatjegemeente.nl - Bron geraadpleegd op 23 juli 2025

Beleidsindicatoren programma 8: Bouwen, wonen en Gronden (VHROSV)

Excel-tabel


		0	Opsterland				Opsterland	0	Nederland				Nederland	0
Beleidsindicatoren	0	Eenheid	2020	2021	2022	2023	2024	2025	2020	2021	2022	2023	2024	2025
Gemiddelde WOZ-waarde		per € 1.000	240	261	287	330	338	*	271	290	317	368	379	398
Nieuw gebouwde woningen		Aantal per 1.000 woningen	9,7	6,6	4,9	7,9	*	*	8,9	8,9	9,3	9,1	*	*
Demografische druk	Het aantal personen van 0 tot 20 jaar én 65 jaar of ouder per 100 personen van 20 tot 65 jaar.	%	79,3%	79,2%	80,5%	80,7%	81,6%	82,0%	70,0%	70,1%	70,3%	70,3%	70,4%	70,7%
Gemeentelijke woonlasten éénpersoonshuishouden	0	In euro's	622	650	714	715	719	718	700	733	823	860	*	957
Gemeentelijke woonlasten meerpersoonshuishouden		In euro's	722	754	823	824	826	821	773	810	905	942	*	1.050
^voorlopig
* voor deze periode zijn (nog) geen cijfers bekend (gemaakt).
Bron: www.waarstaatjegemeente.nl - Bron geraadpleegd op 23 juli 2025