Er is ruimte voor vrijetijdsbesteding, zowel door inwoners als recreanten.
Er is een goede culturele infrastructuur met verschillende musea en bibliotheken en evenementen. Voor de leefbaarheid van de dorpen is het bestaan van verenigingen essentieel. Sportbeoefening en vrijetijdsbesteding in verenigingsverband zijn daarom wezenlijke onderdelen van gemeentelijk beleid. Het accent ligt op gezondheid, sociale cohesie en participatie.
Romte foar Taal 2021-2025
Beleidsnotitie "Cultuur Promotie wordt Cultuur Evenementen"
Beleidsnotitie Cultuureducatie 2023-2026
Bibliotheekbeleid 2023-2026
Afsprakenkader Sport 2022-2026
Preventieagenda Opsterland 2021-2030
Nota Kansen Benutten 2016-2020
Regionale Toeristische Ontwikkelstrategie Zuidoost Friesland 2022-2030
Bomenbeleidsplan 2020
Beeldkwaliteitsplan Beheer Openbare Ruimte 2021-2025
Erfgoedverordening
Voor inwoners en bezoekers van Opsterland is het beleven en genieten van cultuur een zinvolle en prettige vrijetijdsbesteding. Er zijn volop culturele initiatieven. Erfgoedorganisaties brengen het verleden dichtbij. De openbare bibliotheken dragen bij aan de participatie van onze inwoners.
Opsterland is een aantrekkelijke groene gemeente waar het goed toeven is. Toerisme en recreatie zijn belangrijke instrumenten die de leefbaarheid bevorderen en de lokale economie stimuleren. Binnen de regio Zuidoost Fryslân werken we programmatisch samen aan “Het Andere Friesland”. We zetten in op meer kwaliteit. We benutten onze toeristische mogelijkheden zo veel mogelijk. We werken samen met de horeca en andere ondernemers in deze sector.
We nemen in 2026 verschillende maatregelen om de kwaliteit van onze toeristische voorzieningen te verbeteren.
We onderhouden de openbare ruimte op de manier die past bij de andere thema's uit dit programma: uitnodigend voor inwoners en toeristen. Ook dragen we met het onderhoud bij aan duurzaamheid. We vergroten de biodiversiteit, bijvoorbeeld door meer ruimte te geven aan bloeiende bloemen. Ook zorgen we voor herplant van bomen.
De openbare ruimte leent zich goed om ruimte te geven aan initiatieven van inwoners en organisaties. Daarmee wordt de mienskip sterker. En het vertrouwen in de lokale overheid wordt groter. Daarom zijn we zichtbaar en benaderbaar als mensen met initiatieven komen. We inspireren onze inwoners om betrokken te zijn bij hun leefomgeving.
Sport en bewegen zijn goed voor onze gezondheid. Daarom ondersteunen wij het verenigingsleven. We blijven de komende jaren meedoen aan de Regeling Brede Impuls Combinatiefuncties. Ook zetten we buurtsportcoaches in binnen het sociaal domein. We nemen sportaccommodaties op in het strategisch vastgoedbeleid.
Mutaties in de reserves worden verwerkt in programma 0 maar niet alle reserves hebben betrekking op programma 0. Om een juiste financiële analyse per programma te kunnen maken zijn in onderstaande tabel de mutaties van de reserves voor programma 5 meegenomen.
| Exploitatie | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| x € 1.000 | Realisatie 2024 | Begr. 2025 (incl wijz) | Begr. 2026 | MJB 2027 | MJB 2028 | MJB 2029 |
| Lasten | 7.659 | 7.006 | 7.167 | 6.977 | 6.680 | 6.667 |
| Baten | 1.396 | 811 | 669 | 669 | 669 | 669 |
| Saldo voor bestemming | -6.262 | -6.196 | -6.498 | -6.307 | -6.011 | -5.998 |
| Mutaties reserves | ||||||
| Lasten | - | 143 | - | - | - | - |
| Baten | 450 | 427 | 177 | 373 | 177 | 177 |
| Saldo na bestemming | -5.812 | -5.912 | -6.321 | -5.934 | -5.834 | -5.821 |
| Specificatie per taakveld | ||||||
| x € 1.000 | Realisatie 2024 | Begr. 2025 (incl wijz) | Begr. 2026 | Mut B25<>B26 | ||
| Lasten | ||||||
| 5.1 Sportbeleid en activering | 552 | 537 | 493 | -44 | ||
| 5.2 Sportaccommodaties | 1.516 | 1.135 | 1.486 | 352 | ||
| 5.3 Cultuurpresentatie, -productie en -participatie | 374 | 394 | 374 | -20 | ||
| 5.4 Musea | 456 | 90 | 156 | 65 | ||
| 5.5 Cultureel erfgoed | 43 | 118 | 94 | -24 | ||
| 5.6 Media | 823 | 915 | 907 | -8 | ||
| 5.7 Openbaar groen en (openlucht)recr. | 3.894 | 3.817 | 3.656 | -161 | ||
| Totaal lasten | 7.659 | 7.006 | 7.167 | 161 | ||
| Baten | ||||||
| 5.1 Sportbeleid en activering | 412 | 378 | 368 | -10 | ||
| 5.2 Sportaccommodaties | 152 | 125 | 144 | 19 | ||
| 5.3 Cult.presentatie, -productie en -partic. | 12 | - | - | - | ||
| 5.4 Musea | 356 | 14 | 6 | -8 | ||
| 5.5 Cultureel erfgoed | - | 2 | 2 | - | ||
| 5.6 Media | 76 | 30 | 30 | - | ||
| 5.7 Openbaar groen en (openlucht) recreatie | 388 | 262 | 119 | -143 | ||
| Totaal baten | 1.396 | 811 | 669 | -142 | ||
| Saldo voor bestemming | -6.262 | -6.196 | -6.498 | -302 | ||
| Mutaties reserves | ||||||
| Stortingen reserves | 0 | -143 | 0 | 143 | ||
| Onttrekkingen reserves | 450 | 427 | 177 | -250 | ||
| Totaal mutaties reserves | 450 | 284 | 177 | -250 | ||
| Saldo na bestemming | -5.812 | -5.912 | -6.321 | -552 |
Het saldo op dit programma is in 2026 € 552.000 nadeliger dan in 2025.
Lasten:
Taakveld 5.2 Sportaccommodaties: de lasten zijn in 2026 € 352.000 gestegen.
In 2025 waren eenmalige kosten begroot voor:
Taakveld 5.4 Musea: de lasten zijn in 2026 € 65.000 gestegen.
Taakveld 5.7 Openbaar groen en (openlucht) recreatie: de lasten zijn in 2026 € 161.000 gedaald.
Baten:
Taakveld 5.7 Openbaar groen en (openlucht) recreatie: de baten zijn in 2026 € 143.000 gedaald.
Reserves:
De kosten voor recreatie en toerisme worden onttrokken uit de reserve Recreatie en toerisme (€ 177.000).