Programma 4 | Onderwijs

Doelstelling

Elk kind ontwikkelt zich optimaal.

Introductie op het programma en relevante trends en ontwikkelingen

Het is belangrijk dat vanuit elk dorp goed onderwijs bereikbaar is. Kwalitatief goed onderwijs is onontbeerlijk, want het is de basis voor een maatschappij waarin burgers verantwoordelijkheid willen en kunnen nemen voor zichzelf en hun omgeving. De kwaliteit van het onderwijs heeft daarom een hogere prioriteit dan de nabijheid van een school. We bieden basisonderwijs aan in doelmatige schoolgebouwen. Wij zijn er voorstander van om, daar waar mogelijk, van onder op te komen tot kindcentra waarin zoveel mogelijk kindvoorzieningen (onderwijs en kinderopvang) zijn ondergebracht.

Elk kind heeft recht op onderwijs. Door de preventieve inzet van de leerplichtambtenaar zal het thuiszitten worden voorkomen. We zetten de samenwerking met RMC Regio Friese Wouden voort, om kinderen die dreigen uit te vallen vroegtijdig te signaleren en zo nodig te ondersteunen vanuit het gebiedsteam. Wanneer een kind niet in staat is om het onderwijs in de eigen gemeente te volgen, bestaat de mogelijkheid van leerlingenvervoer. Onderwijs moet kansen bieden aan alle kinderen en daarbij is ook een goede aansluiting van onderwijs op de arbeidsmarkt van belang.

Kaderstellende documenten

Ontwikkelagenda Inclusieve samenleving
Integraal Huisvestingsplan Onderwijs 2015-2030

Thema Onderwijs

Wat willen we bereiken?

We bieden kinderen een goede startpositie voor het primair onderwijs

De gemeente Opsterland wil kinderen in onze gemeente ondersteunen en ze hiermee een betere start geven in het basisonderwijs en daarmee op een goede schoolloopbaan. We willen deze kinderen stimuleren in hun ontwikkelingsgebieden taal, rekenen, sociaal-emotionele en motorische ontwikkeling. Kinderen krijgen hierdoor meer kans op succesvolle levensloop-, school en arbeidsloopbanen. We doen dit op verschillende manieren:

1. We ondersteunen ouders met behoefte aan opvoedingsondersteuning, zodat zij handvatten krijgen om hun kind in de thuisomgeving te stimuleren

2. We stimuleren ouders in onze gemeente om gebruik te maken van voorschoolse voorzieningen

3. We stimuleren ouders van geïndiceerde doelgroepkinderen om gebruik te maken van het VVE-aanbod

We voorzien samen met onze ketenpartners (JGZ, aanbieders van voorschoolse voorzieningen en educatie en het primair onderwijs) in passend aanbod voor jonge kinderen in onze gemeente.

Zo gaan we dat doen

We zorgen dat onderwijs bereikbaar is

Niet iedereen is in staat om zelfstandig naar de passende onderwijs instelling te reizen. Daar waar nodig faciliteren we de vervoersbehoefte.

Zo gaan we dat doen

Wij dringen laaggeletterdheid terug

De aanpak van laaggeletterdheid vraagt om een lange adem. Begin 2021 zal een evaluatie plaats vinden van het actieplan laaggeletterdheid.

Op basis van de evaluatie nieuwe plannen te maken op dit onderdeel.

Wij voorkomen verzuim en voortijdig schoolverlaten

We werken in RMC-verband aan het voorkomen van verzuim en voortijdig schoolverlaten van jongeren in onze gemeente, met als uiteindelijk doel jongeren de voor hen hoogst haalbare en meest passende onderwijs- en/of arbeidsmarktpositie te laten bereiken. Het betreft hier jongeren tot 23 jaar.

Dit is een wettelijke taak waaraan we ook in 2021 invulling blijven geven.

Wij zorgen ervoor dat elk kind toegang heeft tot een veilige speelplaats

De gemeente Opsterland wil dat ieder kind opgroeit in een veilige en leerzame omgeving waar het optimaal de kans krijgt zicht te ontwikkelen. Om dit te kunnen realiseren is het van belang dat er voldoende veilige buitenspeelruimte beschikbaar is, waar kinderen elkaar kunnen ontmoeten en samen veilig buiten kunnen spelen. Buitenspelen is goed voor de ontwikkeling van kinderen en kan overgewicht en andere problemen op latere leeftijd voorkomen.

De richtlijnen speeltuinbeleid 'Bûten boartsje yn Opsterlân' worden uitgevoerd.

Wij zorgen voor een dekkend aanbod van toegankelijke onderwijsgebouwen

In de huisvesting van scholen voor basis-, speciaal- en voortgezet onderwijs spelen wij een centrale rol. Wij zijn samen met de schoolbesturen verantwoordelijk voor schoolgebouwen waar het prettig is om in te leren en te werken. Concreet heeft dit een directe relatie met de ontwikkelingen Kindcentrum De Finne (Beetsterzwaag), Kindcentrum De Treffer (Gorredijk) en MFA de Tynje (Tijnje).

Zo gaan we dat doen

Beleidsindicatoren

Absoluut verzuim

(het aantal leerplichtigen dat niet staat ingeschreven op een school, per 1.000 leerlingen.)

Opsterland:

Fryslân:

Nederland:

Realisatie:

0,00

1,5

1,9

Bron: DUO

Gegevensperiode: 2018

Relatief verzuim

(het aantal leerplichtigen dat wel staat ingeschreven op een school, maar ongeoorloofd afwezig is, per 1.000 leerlingen.)

Opsterland:

Fryslân:

Nederland:

Realisatie:

8,0

19,0

23,0

Bron: DUO

Gegevensperiode: 2018

Vroegtijdig schoolverlaters zonder startkwalificatie (vsv-ers)

(het percentage van het totaal aantal leerlingen (12 - 23 jaar) dat voortijdig, dat wil zeggen zonder startkwalificatie, het onderwijs VO en MBO verlaat.)

Opsterland:

Fryslân:

Nederland:

Realisatie:

1,3%

1,6%

1,9%

Bron: DUO

Gegevensperiode: 2018

Wat mag het kosten

Bedragen x €1.000

Exploitatie	Realisatie 2019	Begroting 2020 (inc.wijzigingen)	Ontwerpbegroting 2021	MJB 2022	MJB 2023	MJB 2024
Lasten	3.526	3.148	3.307	3.519	3.553	3.821
Baten	346	399	464	536	536	536
Saldo van baten en lasten	-3.180	-2.749	-2.842	-2.984	-3.017	-3.285
Gerealiseerd resultaat	-3.180	-2.749	-2.842	-2.984	-3.017	-3.285

Resultaat programma

Mutaties in de reserves worden verwerkt in programma 0 maar niet alle reserves hebben betrekking op programma 0. Om een juiste financiële analyse per programma te kunnen maken zijn in onderstaande tabel de mutaties van programma 4 reserves meegenomen.

Programma 4	Begroting 2021	Begroting 2020	Verschil
Saldo vóór reservemutaties	-2.842	-2.749
Reservemutaties	127	127
Resultaat na reservemutaties	-2.715	-2.622	94

Toelichting op de financiën

Het saldo op dit programma is in 2021 € 94.000 nadeliger dan in 2020.

Als gevolg van de gewijzigde verdeling van de overheadkosten is er aan dit programma € 14.000 meer toegerekend ten opzichte van 2020 (zie ook de toelichting bij programma 0). Dit geeft dus een nadeel op dit programma.

Daarnaast zijn de geschatte kosten voor leerlingenvervoer structureel met € 100.000 verhoogd. Deze bijsturing was noodzakelijk op basis van de realisatie van de laatste jaren.

Er zijn hogere lasten door de jaarlijkse cumulatieve toename van € 30.000 ter dekking van het in 2016 door de raad vastgestelde Integrale Huisvestingsplan.

Verder is er in 2021 als gevolg van de bij de begroting 2020 vastgestelde bezuinigingen een voordeel van € 58.000. Dit betreft een bezuinigingen op gymnastiekvervoer en een toename van de bezuinigingen op lokaal onderwijs- en achterstandenbeleid.