Programma 6 | Sociaal domein

Programma 6 | Sociaal domein

Terug naar navigatie - Programma 6 | Sociaal domein

Inwoner voorop

Bij alle ondersteuning die we bieden, staan de inwoner en zijn omgeving voorop. Daarbij geldt 'voorkomen is beter dan genezen'. We richten ons dus vooral op preventie.

Betaald werk

We gaan een extra inspanning leveren om mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt aan een baan te helpen. We doen dit samen met onze partners in de arbeidsmarktregio. Hierdoor hebben minder mensen een bijstandsuitkering nodig en halen zij eigenwaarde uit het verdienen van eigen inkomen.

Armoede

We hebben als gemeente een beperkte rol bij het tegengaan van armoede. Die rol nemen we, bijvoorbeeld door meer in te zetten op schuldenpreventie. Een ander voorbeeld is dat we ervoor zorgen dat meer mensen die ervoor in aanmerking komen daadwerkelijk gebruik maken van onze gemeentelijke inkomensvoorzieningen.

Zorg

In de toekomst willen we als gemeente de zorg bereikbaar en betaalbaar houden. We hebben daarbij drie uitdagingen: de vraag neemt toe (vergrijzing), de arbeidsmarkt is krap (minder handen in de zorg) en de kosten stijgen (de gemeentebegroting moet sluitend zijn). De Friese gemeenten en zorgpartijen onderzoeken deze uitdagingen. Samen kijken wij welke maatregelen ons hierin kunnen helpen. De afspraken komen in het regioplan van het Fries Integraal Zorgakkoord (FrIZA) te staan.

We richten ons daarbij vooral op het voorkomen van duurdere zorg (preventie). Daarbij staat de directe leefomgeving van de inwoner (de sociale basis) centraal. Daarvoor zetten we diverse maatregelen in, die hierna in dit programma van de begroting aan de orde komen. Ook hierin werken we vaak met anderen samen, bijvoorbeeld op het terrein van wonen en zorg.

Jeugdhulp

Bij de jeugdhulp gaat het allereerst om de jeugdige en om wat die nodig heeft. Tegelijk besteden we een groot deel van onze begroting aan die jeugdhulp. Daarom houden we deze hulp bereikbaar én betaalbaar. Ook hier richten we ons nadrukkelijk op het voorkomen van (duurdere) zorg.  Net zoals we dat bij de WMO/zorg doen, nemen we diverse maatregelen om dat te bereiken. Daarbij werken we nauw samen met de scholen.

Dorpen

Hoe we met onze dorpen omgaan, staat ook in dit programma van de begroting. Nieuw dorpenbeleid wordt leidend voor de komende jaren. Daarnaast gaan we verder met de dorpstafels. Verder gaan de dorpen en de gemeente de eerste actieplannen voor de dorpshuizen uitvoeren.

Vluchtelingen

Nog steeds vragen zowel vluchtelingen uit Oekraïne als statushouders en vluchtelingen uit de rest van de wereld onze aandacht. De huisvesting van vluchtelingen en statushouders voeren wij projectmatig uit. Dat staat daarom in de paragraaf Projecten.

Kaderstellende documenten

Terug naar navigatie - Kaderstellende documenten

Preventieagenda Opsterland 2021-2030
Beleidsnota nieuwe Wet inburgering 2022
Fryske Regiovisie Jeugd
Visie complementaire ondersteuning
Kadernota Dorpshuizenbeleid 2021 - 2026
Verordening maatschappelijke ondersteuning gemeente Opsterland 2023
Verordening beslistermijn schuldhulpverlening Opsterland
Re-integratieverordening gemeente Opsterland 2023
Verordening Hart voor de Jeugd 2020

Reguliere werkzaamheden

Terug naar navigatie - Reguliere werkzaamheden
  • Verstrekken bijstandsuitkeringen
  • Ondersteuning bij re-integratie naar regulier werk of werk via Caparis
  • Aanbieden jeugdhulp en andere ondersteuning voor kinderen, jongeren en gezinnen
  • Aanbieden ondersteuning WMO voor ouderen, mantelzorgers e.d. (bijvoorbeeld huishoudelijke hulp, hulpmiddelen, gehandicaptenparkeerplaats)
  • Zorgen voor dagbesteding en begeleiding
  • Ondersteuning bij geldzorgen en schulden
  • Zorgen voor inburgering statushouders
  • Zorgen voor opvang vluchtelingen Oekraïne
  • Subsidiëren sociaal-cultureel werk
  • Bieden welzijnswerk (jongerenwerk e.d.)
  • Ondersteuning dorpen, dorpshuizen en plaatselijk belangen
  • Behandeling klachten en bezwaren 

Thema Uitvoering sociale wetgeving

Wat willen we bereiken?

Terug naar navigatie - Wat willen we bereiken?

In 2024 gaan er - ten opzichte van 2023 - minstens net zoveel mensen uit de bijstand en er komen minder mensen in de bijstand

Terug naar navigatie - In 2024 gaan er - ten opzichte van 2023 - minstens net zoveel mensen uit de bijstand en er komen minder mensen in de bijstand

Zo gaan we dat doen

Inwoners leven niet in armoede

Terug naar navigatie - Inwoners leven niet in armoede

Zo gaan we dat doen

Thema Maatschappelijke ondersteuning

Wat willen we bereiken?

Terug naar navigatie - Wat willen we bereiken?

Inwoners houden de regie over hun eigen leven en kunnen zelfstandig blijven wonen.

Terug naar navigatie - Inwoners houden de regie over hun eigen leven en kunnen zelfstandig blijven wonen.

Zo gaan we dat doen

Thema Jeugdhulp

Wat willen we bereiken?

Terug naar navigatie - Wat willen we bereiken?

Jeugdigen ontwikkelen zich zo goed mogelijk

Terug naar navigatie - Jeugdigen ontwikkelen zich zo goed mogelijk

Zo gaan we dat doen

Voor de meest kwetsbare jeugdigen en hun gezinnen is passende jeugdhulp beschikbaar

Terug naar navigatie - Voor de meest kwetsbare jeugdigen en hun gezinnen is passende jeugdhulp beschikbaar

Zo gaan we dat doen

Thema Dorpenbeleid en dorpshuizen

Wat willen we bereiken?

Terug naar navigatie - Wat willen we bereiken?

Beleidsindicatoren

Terug naar navigatie - Beleidsindicatoren

   

Opsterland Nederland
Beleidsindicatoren Eenheid 2020 2021 2022 2020 2021 2022
Banen Aantal per 1.000 inwoners in de leeftijd 15-64 jaar 638 653 654 796 805 825
Jongeren met een delict voor de rechter % 12 tot en met 21 jarigen 1% 1% * 1% 1% *
Achterstand onder jeugd - Kinderen in uitkeringsgezin % Kinderen in uitkeringsgezin 4% 4% * 6% 6% *
Achterstand onder de jeugd - Werkloze jongeren % Werkloze jongeren 3% 2% * 2% 2% *
Netto arbeidsparticipatie % Van de werkzame beroepsbevolking ten opzichte van de beroepsbevolking 69% 71% 73% 70% 70% 72%
Personen met een bijstandsuitkering Aantal per 10.000 inwoners 379 ^ 292 * 460^ 431 *
Lopende re- integratievoorzieningen Aantal per 10.000 inwoners van 15-64 jaar 173 * 207 202 * 198
Jongeren met jeugdhulp % Van alle jongeren tot 18 jaar 10,2% 9,6% 11,1% 11,9% 10,5% 13,2%
Jongeren met jeugdbescherming % Van alle jongeren tot 18 jaar 1,7% 1,7% 1,4% 1,2% 1,2% 1,2%
Jongeren met jeugdreclassering % Van alle jongeren van 12 tot 23 jaar 0,2% 0,3% 0,3% 0,4% 0,3% 0,3%
WMO Clienten met een maatwerkarrangement Aantal per 10.000 inwoners 610 610 610 700 649 700
* voor deze periode zijn (nog) geen cijfers bekend (gemaakt).
Bron: www.waarstaatjegemeente.nl - Bron geraadpleegd op 7 september 2023
^ De stijging van het aantal personen met een bijstandsuitkering t.o.v. 2019 wordt veroorzaakt door het beroep dat is gedaan op de (tijdelijke) TOZO regeling. Zonder deze regeling zien we geen significante wijziging in dit aantal bij de gemeente Opsterland

Wat mag het kosten

Terug naar navigatie - Wat mag het kosten

Mutaties in de reserves worden verwerkt in programma 0 maar niet alle reserves hebben betrekking op programma 0. Om een juiste financiële analyse per programma te kunnen maken zijn in onderstaande tabel de mutaties van programma 6 reserves meegenomen.

x € 1.000
Exploitatie Realisatie 2022 Begroting 2023 (incl wijzigingen) Begroting 2024 MJB 2025 MJB 2026 MJB 2027
Lasten 37.527 39.710 38.418 38.301 38.251 38.251
Baten 10.352 11.448 10.192 10.066 9.941 9.816
Saldo voor bestemming -27.175 -28.262 -28.226 -28.235 -28.310 -28.435
Mutaties reserves
Lasten 30 30 30 30 30 30
Baten 140 289 - - - -
Saldo na bestemming -27.066 -28.003 -28.256 -28.265 -28.340 -28.465
Specificatie per taakveld
x € 1.000
Specificatie Begroting 2023 Begroting 2024 Mutatie begroting 2023/2024
Saldo per taakveld
6.1 Samenkracht en burgerparticipatie -2.142 -2.256 -114
6.2 Wijkteams -1.586 -4.323 -2.737
6.3 Inkomensregelingen -2.888 -2.037 851
6.4 Begeleide participatie -3.292 -3.300 -8
6.5 Arbeidsparticipatie -1.188 -1.213 -25
6.6 Maatwerkvoorziening (WMO) -1.688 -970 718
6.71 Maatwerkdienstverlening 18+ -6.291 -5.853 438
6.72 Maatwerkdienstverlening 18- -5.845 -5.328 517
6.73 Pleegzorg (a) Gezinszorg (b) & Jeugdhulp met verblijf overig (c) -1.550 -1.564 -14
6.74 Jeugdhulp behandeling GGZ zonder verblijf(a) & Gesloten plaatsing ( c) -1.150 -1.150 -
6.81 Geëscaleerde zorg 18+ 282 368 86
6.82 Geëscaleerde zorg 18- -924 -600 324
Saldo voor bestemming -28.262 -28.226 36
Stortingen reserves
Verbouw dorpshuizen -30 -30 -
Totaal stortingen reserves -30 -30 -
Onttrekkingen reserves
Perspectiefbrief 2023 289 -289
Totaal onttrekkingen reserves 289 - -289
Saldo na bestemming -28.003 -28.256 -253

Toelichting op de financiën

Terug naar navigatie - Toelichting op de financiën

Het saldo van dit programma is in 2024 € 253.000 nadeliger dan in 2023 

Taakveld 6.1 Samenkracht en burgerparticipatie geeft in 2024 een nadeel van € 114.000  ten opzichte van 2023

In 2023 zijn er tijdelijk extra middelen voor inburgering van € 97.000 beschikbaar gesteld (perspectiefbrief 2023). Dit budget vervalt in 2023 en geeft een voordeel in 2024. Vanaf 2024 is er geen tijdelijk inzet meer voor het dorpenbeleid. Dit budget van € 60.000 vervalt in 2024 en geeft een voordeel. Voor een haalbaarheidsonderzoek voor de Skâns is in de raadsvergadering van 6 maart 2023 eenmalig € 30.000 budget beschikbaar gesteld. Dit geeft een voordeel in 2024. De toerekening van de directe personeelslasten geeft een nadeel van € 303.000. De overige verschillen geven een voordeel van € 2.000.

Taakveld 6.2 Toegang en eerstelijnsvoorzieningen geeft in 2024 een nadeel van € 2.737.000 ten opzichte van 2023

Voor het versterken van de toegang is het budget in 2024 € 195.000 lager ten opzichte van 2023 (perspectiefbrief 2023), dit is een voordeel.  Voor preventievoorzieningen was in 2023 eenmalig € 50.000 meer budget beschikbaar voor het uitvoeren van een haalbaarheidsonderzoek voor OKO (perspectiefbrief 2023). De toerekening van de directe personeelslasten geeft een nadeel van € 2.982.000.

Taakveld 6.3 Inkomensregelingen geeft in 2024 een voordeel van € 851.000 ten opzichte van 2023

Het budget voor de energietoeslag is tijdelijk en is niet begroot in 2024. Dit geeft een voordeel van € 723.000.  De kwijtschelding van de gemeentelijke belastingen geven in 2024 een nadeel van € 20.000. De toerekening van de directe personeelslasten geeft een voordeel van € 147.000. Overige verschillen geven een voordeel van € 1.000.

Taakveld 6.4 WSW en beschut werk geeft een nadeel van € 8.000 ten opzichte van 2023

De toerekening van de directe personeelslasten geeft een nadeel van €  8.000.

Taakveld 6.5 Arbeidsparticipatie geeft in 2024 een nadeel van € 25.000 ten opzichte van 2023

Als gevolg van het wegvallen van budget voor extra inzet van personeel is het budget in 2024 € 60.000 lager. Dit is een voordeel. De toerekening van de directe personeelslasten geeft een nadeel van €  85.000.

Taakvelden 6.6. Maatwerkvoorziening (WM)) geeft in 2024 een voordeel van € 718.000 ten opzichte van 2023

De toerekening van de directe personeelslasten geeft dit voordeel in 2024.

Taakveld 6.71 Maatwerkdienstverlening 18+ geeft in 2024 een voordeel van € 438.000 ten opzichte van 2023

De toerekening van de directe personeelslasten geeft dit voordeel in 2024.

Taakveld 6.72 Maatwerkdienstverlening 18- geeft in 2024 een voordeel van € 517.000 ten opzichte van 2023

De toerekening van de directe personeelslasten geeft een voordeel van € 452.000. Daarnaast is er een voordeel van € 65.000 als gevolg van een verlaging van de budgetten voor Jeugdzorg.

Taakveld 6.73 Pleegzorg, Gezinsgericht en Jeugdhulp met verblijf overig geeft een nadeel van € 14.000 ten opzichte van 2023

Er is in 2024 meer budget voor deze vormen van Jeugdzorg, dat geeft een nadeel van € 14.000.

Taakveld 6.74 Jeugd behandeling GGZ zonder verblijf, Jeugdhulp crisis/LTA/GGZ-verblijf en Gesloten plaatsing is ongewijzigd in 2024

Taakveld 6.81 Geëscaleerde zorg 18+ geeft een voordeel van € 86.000 ten opzichte van 2023

Er is een nadeel van € 125.000 door een lagere bate op het onderdeel Beschermd Wonen. Daarnaast is er een voordeel op de toerekening van de directe personeelslasten van € 211.000.

Taakveld 6.82 Geëscaleerde zorg 18- geeft een voordeel van € 324.000 ten opzichte van 2023

De toerekening van de directe personeelslasten geeft dit voordeel in 2024.

De mutaties in de reserves geven in 2024 een nadeel van € 289.000 ten opzichte van 2023
In 2023 is een aantal budgetten incidenteel verhoogd in de perspectiefbrief 2023. Dit betreft inburgering (o.a. invoering Wet Inburgering, zie taakveld 6.1), versterking toegang (inzet data-analist, zie taakveld 6.2), preventie (haalbaarheidsonderzoek OKO, zie taakveld 6.2) en dorpenbeleid (uitwerking koersplannen en dorpsvisies, zie taakveld 6.1). Deze resultaatsbestemmingen zijn in 2023 bij dit programma aan de Algemene reserve onttrokken, dit geeft een nadeel van € 289.000.