Programma 7 | Volksgezondheid en milieu

Programma 7 | Volksgezondheid en milieu

Terug naar navigatie - Programma 7 | Volksgezondheid en milieu

Omschrijving (toelichting)

Duurzaamheid

Duurzaamheid en minder gebruik van energie en grondstoffen zijn nodig om onze samenleving leefbaar te houden. Als gemeente geven we het goede voorbeeld. Bijvoorbeeld door het verduurzamen van gebouwen en het vergroten van de biodiversiteit. We houden daarbij rekening met wat gezichtsbepalend is of wat cultuurhistorisch waarde heeft.

Samenhang

De aandacht voor duurzaamheid heeft veel samenhang met een goede aandacht voor de natuur, de landbouw, de waterkwaliteit enzovoort. Bij het nemen van maatregelen houden we met die samenhang zo veel mogelijk rekening.

Gezondheid

Lichamelijke en geestelijke gezondheid bepalen sterk of iemand gelukkig is. Dat geldt ook voor de samenleving als geheel. Daarbij hebben inwoners zelf de regie op hun leven. Als gemeente stimuleren wij inwoners om mee te doen in de samenleving. Wij moedigen de inwoners aan tot gezond gedrag. Waar dat kan ondersteunen wij dat.

Kaderstellende documenten

Terug naar navigatie - Kaderstellende documenten

Omschrijving (toelichting)

Beleidsnota Licht in de Duisternis (2009) 
Watertakenprogramma 2020 – 2025
Beleidsplan Vergunningverlening, Toezicht en Handhaving - Fysieke Ruimtelijke Leefomgeving 2020 - 2024 OWO-gemeenten
Preventie- en handhavingsplan Drank- en Horecawet 2019-2022
Preventieagenda Opsterland 2021-2030
Inkoop- en aanbestedingsbeleid gemeenten Ooststellingwerf, Weststellingwerf en Opsterland 2018
Omgevingsvisie 2015-2030
Transitievisie Warmte gemeente Opsterland
Zonneplan Opsterland

Reguliere werkzaamheden

Terug naar navigatie - Reguliere werkzaamheden

Omschrijving (toelichting)

  • Stimuleren gezondheidsprojecten, bijvoorbeeld via de buurtsportcoaches
  • Accounthouderschap dorpen voor energietransitie
  • Accounthouderschap groene ondernemers (bijvoorbeeld ontwikkelaars zonneparken)
  • Onderhouden openbare verlichting
  • Onderhouden riolering en watergangen
  • Opvang regenwater op zandgronden door aanleg van wadi's

Thema Milieu

Inleiding

Terug naar navigatie - Inleiding

Omschrijving (toelichting)

In het Nationaal Deltaprogramma 2022 staan plannen van de overheid. Het doel is om alle steden, dorpen en buitengebieden zo in te richten, dat we voorbereid zijn op de gevolgen van toenemende hitte, droogte en extreme neerslag. In 2015 hebben alle overheden samen al afgesproken dat Nederland in 2050 klimaatbestendig en waterrobuust is ingericht. Zo mogen bij nieuwe ruimtelijke ontwikkelingen de risico’s door extreem weer en overstromingen niet verder toenemen. We gaan de bestaande ruimte zo beheren en onderhouden dat de kans op schade en slachtoffers afneemt.

Met andere overheden in Fryslân hebben we de ‘klimaatstresstest’ uitgevoerd. Dat is een eerste positieve stap naar een klimaat adaptieve (we passen ons aan het veranderende klimaat aan) en waterrobuuste (we kunnen het regenwater aan) omgeving. We hebben deze kwetsbaarheden nader onderzocht.

Nu maken we keuzes voor mogelijke oplossingsrichtingen, zoals de aanleg van wadi's in de bebouwde omgeving en aanpassingen in het rioleringssyteem door scheiding van hemelwater en afvalwater.

Wat willen we bereiken?

Terug naar navigatie - Wat willen we bereiken?

Thema Gezondheid en Leefstijl

Wat willen we bereiken?

Terug naar navigatie - Wat willen we bereiken?

Onze inwoners sporten en bewegen om gezond te blijven

Terug naar navigatie - Onze inwoners sporten en bewegen om gezond te blijven

Zo gaan we dat doen

Thema Duurzaamheid

Wat willen we bereiken?

Terug naar navigatie - Wat willen we bereiken?

Wij halen in 2035 een energiebesparing van een equivalent van 150.000 MWh

Terug naar navigatie - Wij halen in 2035 een energiebesparing van een equivalent van 150.000 MWh

Zo gaan we dat doen

Wij realiseren in 2035 een equivalent van 450.000 MWh duurzaam opgewekte energie

Terug naar navigatie - Wij realiseren in 2035 een equivalent van 450.000 MWh duurzaam opgewekte energie

Zo gaan we dat doen

Beleidsindicatoren

Terug naar navigatie - Beleidsindicatoren
Opsterland Opsterland Opsterland Opsterland Nederland Nederland Nederland Nederland
Beleidsindicatoren 0 0 Eenheid 2021 2022 2023 2024 2021 2022 2023 2024
Omvang huishoudelijk restafval Aantal kg per inwoner 153 150 148 * 169 148 150 *
Percentage bekende hernieuwbare elektriciteit % 27% 44% * * 33% 41% * *
Bij een verdieping van de cijfers blijkt dat met name gemeenten met veel windmolens en / of biomassacentrales hoog scoren.
Dit verklaart de relatief lage realisatie van Opsterland
* voor deze periode zijn (nog) geen cijfers bekend (gemaakt).
Bron: www.waarstaatjegemeente.nl - Bron geraadpleegd op 14 maart 2025

Wat mag het kosten

Terug naar navigatie - Wat mag het kosten

Mutaties in de reserves worden verwerkt in programma 0 maar niet alle reserves hebben betrekking op programma 0. Om een juiste financiële analyse per programma te kunnen maken zijn in onderstaande tabel de mutaties van programma 7 reserves meegenomen.

Exploitatie
x € 1.000 Realisatie 2023 Begr. 2024 (primair) Begr. 2024 (incl wijz.) Realisatie 2024 Mut. begr. /real. 2024
Lasten 9.716 8.612 10.586 10.084 -501
Baten 8.243 7.809 8.960 8.521 -440
Saldo voor bestemming -1.473 -803 -1.625 -1.564 61
Mutaties reserves
Lasten 1.270 - - - -
Baten 713 61 545 325 -221
Saldo na bestemming -2.030 -742 -1.080 -1.239 -159
Specificatie per taakveld
x € 1.000 Begr. 2024 (incl wijz.) Realisatie 2024 Mut. begr. /real. 2024
Lasten
7.1 Volksgezondheid 2.034 2.052 18
7.2 Riolering 2.447 2.518 70
7.3 Afval 2.828 3.095 267
7.4 Milieubeheer 3.031 2.200 -830
7.5 Begraafplaatsen en crematoria 246 219 -27
Totaal Lasten 10.586 10.084 -501
Baten
7.1 Volksgezondheid 353 348 -5
7.2 Riolering 3.342 3.419 77
7.3 Afval 3.469 3.661 191
7.4 Milieubeheer 1.646 920 -726
7.5 Begraafplaatsen en crematoria 150 173 23
Totaal Baten 8.960 8.521 -440
Saldo voor bestemming -1.625 -1.564 61
Stortingen reserves - - 0
Onttrekkingen reserves 545 325 -221
Totaal mutaties reserves 545 325 -221
Saldo na bestemming -1.080 -1.239 -159

Toelichting op de financiën

Terug naar navigatie - Toelichting op de financiën

Omschrijving (toelichting)

Het saldo na bestemming van dit programma is € 159.000 nadelig.

Lasten

Taakveld 7.2 Riolering: € 70.000 nadeel. 

  • De hogere onderhoudskosten geven een nadelig resultaat op dit taakveld.

Taakveld 7.3 Afval: € 267.000 nadeel.

  • De verwerkingskosten van het afval van de milieustraat zijn hoger dan begroot. Dit geeft een nadeel van € 125.000. 
  • Als gevolg van hoofdzakelijk indexatie zijn de inzamelingskosten van gft, restafval glas en papier zijn € 71.000 hoger dan begroot.
  • Het overige nadeel van € 71.000 bestaat uit diverse kosten waaronder afschrijvingslasten als gevolg van een aanpassing van de milieustraat.

Taakveld 7.4 Milieubeheer: € 830.000 voordeel.

  • De specifieke uitkering Lokale Aanpak Isolatie geeft een voordeel van € 578.000. Provinciaal zijn zeer veel subsidieaanvragen ingediend waardoor de doorlooptijd van het uitvoeren van isolatiemaatregelen langer is geworden. Hierdoor kan de subsidie pas in 2025 uitgekeerd worden. Bij de baten geeft dit een tegengesteld effect.
  • De specifieke uitkering Aanpak energiearmoede geeft een voordeel van € 68.000 doordat minder maatwerkadviezen zijn gegeven en minder subsidie aanvragen zijn ingediend.  Bij de baten geeft dit een tegengesteld effect.
  • De specifieke uitkering CDOKE geeft een voordeel van € 81.000 doordat werkzaamheden zijn verschoven naar 2025. Bij de baten geeft dit een tegengesteld effect.
  • De uitvoering van het Biodiversiteitsplan valt grotendeels in 2025, dit geeft een voordeel van € 60.000 in 2024. Hiervoor wordt een resultaatbestemming aangevraagd.

Baten

Taakveld 7.2 Riolering: € 77.000 voordeel.

  • Dit betreft met name een onttrekking uit de voorziening riolering middelen derden ter dekking van de hogere lasten.

Taakveld 7.3 Afval: € 191.000 voordeel.

  • De nabetaling van de gemeente Heerenveen voor het medegebruik van de milieustraat in 2022 geeft een voordeel van             € 88.000. 
  • Voor de recycling en vermarkting van pmd is van het Verpact (hiervoor Afvalfonds) een vergoeding voor bronscheiding van grondstoffen ontvangen van € 97.000. Deze vergoeding was niet begroot.
  • Doordat de container voor restafval vaker is aangeboden dan begroot, zijn de baten van het variabele deel van de afvalstoffenheffing € 49.000 hoger.
  • De opbrengst van oud papier is € 68.000 lager dan begroot door een lagere hoeveelheid en een prijs per ton.

Taakveld 7.4 Milieubeheer: € 726.000 nadeel.

  • De baten voor de specifieke uitkeringen Lokale Aanpak Isolatie € 578.000, Aanpak energiearmoede € 68.000 en CDOKE € 81.000 zijn lager. Bij de lasten geeft dit een tegengesteld effect. 

De mutatie in de reserves:

In 2024 is minder beroep gedaan op subsidies in het kader van het duurzaamheidsprogramma maatschappelijk vastgoed. Dit geeft een lagere onttrekking van € 221.000 uit de Duurzaamheidsreserve.